REQUEST FOR EXPRESSION OF INTEREST

(Supply, Customization and Implementation of Web – Enabled Integrated National Social Security Administration System

(INTERNATIONAL COMPETITIVE BID)

Client: - FDRE, Public Servants Social Security Agency

Project: Integrated National Social Security Administration System.

Consulting Service: Supply, Customization and Implementation of Web – Enabled Integrated National Social Security Administration System

Procurement Reference Number: - ISSSAS/0005/2021

Job Title: - Supply, Customization and Implementation of Web – Enabled Integrated National Social Security Administration System

The main objective of this assignment: The main objective of the project is to hire a competitive and experienced information system development company to implement Web-enabled Integrated National Social Security Administration System (WINSSAS).

.

Specific objectives

The specific objectives of the project includes but not limited on:

 To purchase, customize and implement Web-enabled Integrated National Social Security Administration System (WINSSAS).

 Employ a system that can perform pension registration, contributions, benefits Entitlement & payments and other related activities easily

 Enable the agency to collect pension per employee as well as per organization

 Employ a system that can handle investment and Asset activities

 Implement a system that can manage customers grievances

 Apply a system that can help stakeholder to connect online with a system

 Execute a system that can solve a problem with fund and finance activity

 Implement a system that can handle document management activities related to pension administration.

 Assure interoperability between the two agencies (public and private)and key stakeholders systems

 Execute the data migration from the existing system to the new system properly

 Apply Biometric system as one of identity verifier in the system

 The system should meet International Financial Reporting Standard(IFRS)

The Scope of the assignment: - The Consultant is expected setting up Web – Enabled Integrated National Social Security Administration System (WINSSAS) that can support:

 Pension Registration Management System

 Pension Contribution Collection Management System

 Pension Benefit Entitlement and Payment Management System

 Document Management System of Pension Administration

 Customer Service Management System

 Fund and Finance Management System

 Investment and asset Management System

The physical scope of the assignment will be focused at Public Servants Social Security Agency and Private Organization Employees Social Security Agency that are currently functioning 11/eleven regions which have 59 branches and 10 regions which have 40 branches respectively. But the supplied, customized and implemented systems are expected to be applicable to new region(s) and branch(s) in the country (which means the new system must be extendable and modifiable). The scope of the Web – Enabled Integrated National Social Security Administration System development includes but not limited on:

 Requirement Analysis Document (RAD)

 System Design Document (SDD)

 User acceptance criterion documents.

 System Architecture Document (SAD)

 Software Customization

 Data Migration

 Source code of Software (The final customized full software Source code)

o Deliver The final customized full software Source code to PSSSA & POESSA

 Identifying Required Infrastructure (Network and Hardware)

 And the system implementation support that includes

 System testing (Quality Assurance, Quality control, testing, acceptance and commissioning)

 Third party certificate system testing (Form International Software Tester organization)

 System Administration Manual

 End -User –Manuals

 System Administrators and End -User – training

 Technical Implementation and maintenance support for 3 years/by organizing project management and project implementation units)

Required qualifications: - The assignment requires at least 16 professionals with different qualifications and education levels. That is:-

• Project Coordinator/Manager/:- with a PHD or MSc in Computer Science and or Project Management having a minimum of 10 years and 12 years of relevant experiences respectively in Project Coordination/Management and should have knowledge of software architectures and software application development technologies and experience in managing document management or enterprise content management development projects.

• System Analyst (Minimum 2):- with PHD or MSc or BSc in Computer Science or related fields having a minimum of 8 years, 10 years and 15 years of relevant experiences respectively as a system Analyst and should have an experience and knowledge of software engineering practices, experience of working with formal project management methodologies and tools.

• System Designers/Architects (Minimum 2):- with PHD or MSc or BSc in Computer Science or related fields having a minimum of 8 years, 10 years and 15 years of relevant experience respectively as a system Designers/ architects and should have ample experiences on the system design and architects.

• Software Developers/Programmers/Software Engineers (Minimum 6):- with PHD or MSc or BSc in Computer Science or related fields having a minimum of 8 years, 10 years and 15 years of relevant experiences respectively as a software developer/programmer, Experience of planning, organization and visualization of business logic and ideas into a coherent and useful architecture. Experience of working with formal software development methodologies and tools is required Project experience with one or more object-oriented development languages in an application server environment and should have knowledge of software design processes. Certification in software area.

• Hardware & Network Security Professionals (Minimum of 2):- with PHD or MSc or BSc in Network Engineering or Computer Science or related fields having a minimum of 8 years, 10 years and 15 years of relevant experience respectively as a Hardware & Network Administrator and LAN and WAN. International Certification in the Network area at the expert level.

• Database Specialists/Developers (Minimum of 2):- with PHD or MSc or BSc in Computer Science or related fields having a minimum of 8 years, 10 years and 15 years of relevant experience respectively as a Database Specialists/Developer, Experience of planning, organization and visualization of business logic and ideas into a coherent and useful architecture. Experience of working with formal database development methodologies and tools is required Project experience with one or more database languages in an Database server environment and should have knowledge of database design. International Certificate in the selected DBMS at expert level

• Subject Matter Professional/s/ :- PhD or MSc or BSc in Pension or Social Security or related fields having a minimum of 8 years and 10 years and 15 years of relevant experience respectively as a Social Security Profession.

• The overall project may take 17 months after signing of the contract agreement

Short list criteria:-

The following criteria will be used to select the bidder:

Mandatory criteria

 At least two social security (pension administration) software Projects Testimonies/certificates of successfully completed.

Additional criteria

 Core business of the firm should be social security (pension administration) related.

 Years of experience of the company.

 Name of the software on the shelf that the company has and the modules it includes

 Other software Projects Testimonies/certificates which are successfully completed directly related to the scope.

 Team Composition & Experience.

 Organizational Structure of the company.

 The recent three years Audit Financial Status of the company.

 Latest Approaches & Methodology of the project.

The consultant will be selected in accordance with procedure set out in the Federal Democratic Republic of Ethiopia Public Procurement Agency Guidelines Selection and Employment of Consultants by Public Procurement agency, April, 2011.

Within this, Public Servants Social Security Agency now invites all eligible consultants to indicate their interest in providing the services. So Interested consultants must provide information indicating that they are qualified to perform the services (brochures, description of similar assignments, experience in similar conditions, availability of appropriate skills among staff, etc.). Consultants may associate to enhance their qualifications.

Expression of Interest must be delivered to the address below not later than 15 working days after the Request of expression of interest noticed in the Ethiopian Reporter Newspaper, Fortune, and Ethiopian Herald, PSSSA website, Ethiopian Procurement and Property Administration Agency website

Note: The bidder should attaché all the necessary legal documents to be considered in the bid.

The firms may obtain further information from the address below during office hours: 8:30 A.M -12:30 AM and 1:30 P.M 5:30 P.M from Monday to Friday.

N.B. The expression of interest document (The proposal) shall not be more than 25 pages (the remaining firm experience letter, experts CV, and other supportive letters should be annexed)

Attn: Procurement & Finance Directorate

E-mail: psssaprocurmentteam@gmail.com

Physical address: Queen Elizabeth Street, 4kilo

Addis Ababa, Ethiopia

Office No.: 502

Telephone No. +251111223800

Public servant social security have been awarded by federal anti corruption commission for its exemplary work in fighting corruption

Customers can now process their requests and inquiries at any of 60 PSSSA branch offices located all over Ethiopia.

PSSSA have now resumed services and operations in Areas that were affected by the was, including in Dessie and Woldia

ውድ ተከታታዮቻችን ተቋማችን ከኢትዮጵያ ብሮድካስቲንግ ኮርፖሬሽን ጋር በመተባበር FM 97.1 ላይ  በሀምሌ 21/2014 ዓ/ም ከጠዋቱ 3፡00 ጀምሮ  አዋጅ ቁጥር 1267/2014 ( ወይም አዲሱን አዋጅ) በተመለከተ የቀጥታ ውይይት  ስለሚኖረን  በአዋጁ ዙሪያ ጥያቄ፣ ሀሳብና አስተያየት በስልክ መስመር  011 552 54 84/85 እየደወላችሁ ሀሳባችሁን መግለፅ የምትችሉ መሆኑን ከወዲሁ እንገልጻለን፡፡

INVITATION FOR BID

National Competitive Bidding

Procurement Reference Number:

1. Public Servants' social security Administration (PSSSA) here by invites sealed bid from eligible and qualified bidders for Design, Supply, Construction, Installation, Migration, Training and Commissioning of Modular Data Centre Infrastructure on Turnkey Basis.
2. Bidding will be conducted in accordance with the open tendering procedures contained in Public Procurement and Property Authority proclamation of the Federal Government of Ethiopia for National Competitive Bid and open to all eligible bidders.
3. The bidding procedure to be followed is two stage envelope procedures. The first envelope containing the preliminary qualification and Technical proposal requirement clearly marked "Technical proposal" shall contain mandatory document listed in the bidding Document and Bid Security should be wax sealed. The second envelope containing the Financial requirement clearly marked "Financial proposal" Shall contain Financial Offer and Recent Cost Break Down with two copies, each should be wax sealed and the two envelope shall also be enclosed by an outer envelope marked "
4. A complete set of document can be purchased on submission of written application and original document with its copies of,

• Tin Number certificate,
• VAT registered certificate,
• Proof of their up to date registered certificate from Authorized Business Licenser,
• supplier list Registration on PPA Websites,
• Renewed Trade License and
•  Tax Clearness Certificate from concerning Authority, and up on payment of non-refundable fee Ethiopian Birr 1,000 (One Thousand)

5. All bids must be accompanied by bid security: Birr 1,000,000.00 (one million). The bid security shall be in original form of Unconditional Bank Guarantee or CPO from any Commercial Bank in Ethiopia. The Bid Security shall be valid for at least One Hundred twenty (120) days including 28 days after the Bid submission deadline. Bid will be opened in the presence of bidders' representatives, who choose to attain on the same place and Date as bid submission. At the following address: -

    Public Servants' Social Security Administration (PSSSA) Floor/Room No.-502 Arat Kilo, Queen Elizabeth Street Telephone: +251-111232696, Addis Ababa, Ethiopia

6.  Bidders may obtain further information from, and inspect the bidding document at the address indicated on #5.
7. Bid shall be valid to a period of 60 days after bid opening and must be delivered with in the 16 calendar days from its first date of advertisement on the newspaper and if the opening day doesn't fall on the working day, the bid opening and closing shall be held on the next working day at the same place and time.
8. The bid security shall, at the bidder's option, be in the form of a certified cheque of first payable order (CPO) or an unconditional bank guarantee by any commercial bank. The format of the bid security should be in accordance with the form of bid security included in section 4 of bidding forms or another acceptable to the Employer. Bid/security shall be valid for 28 days beyond the validity of the bid.
9. Document may be inspected & can be purchased at Public Servants' social security Administration (PSSSA);

• Bid must be delivered up to 16^th days at 8.00PM (local time) and opening shall be on the same day at Public Servants' social security Administration office No 502 at 8.30 PM (local time)
• Partial bid and award shall not be allowed. And No one is allowed to duplicate or transfer the bidding document that one acquired to participate under this invitation. Legally authorized agents can collect the bidding documents for each principal they are representing.

10. Public Servants' social security Administration (PSSSA) will not accept any rebates from selected items of work if bidder wants to give rebate it must be from the total sum.
11. Public Servants' social security Administration (PSSSA) reserves the right to reject any or all bids. Bidders are initiated to fill, sign, and seal all the forms of the bid documents and failure to do so will result automatic rejection from the tender.

•All Bids must include value added tax (VAT) on the summary of the bid price

FDRE,

Public Servants' Social Security Administration

Telephone: +251-111232696

​​​​​​​

INVITATION FOR BID

International Competitive Bidding

Procurement Reference Number:

1. Federal Democratic Republic of Ethiopia The Public Servants Social Security Administration now invites sealed bids from eligible and qualified bidders for Turnkey supply & deployment of web-enabled integrated national social security administration system software.
2. Bidding will be conducted through the International competitive bidding process and is open to all bidders from Eligible Source Countries as defined in the Bidding Documents.
3. Bidding will be conducted in accordance with the open tendering procedures contained in Public Procurement and Property Authority proclamation of the Federal Government of Ethiopia for national Competitive Bid and open to all eligible bidders (latest PPA Version 2011 and amended December 2016).
4. Qualifications requirement includes submission of original documents with its copies of:
   • Software product licensed by the regulatory authority in the country of product development to supply the software product and its inspection certificate.
   • Supplier registration certificate from Regulatory Agency and Software Product Authorization of the software system required.
   • Renewed Trade license
   • VAT Certificate TIN, Tax Clearance certificate required for local Agents.
   • Additional details are provided in the Bidding Documents.
5. A complete set of bidding documents in English may be purchased by interested bidders on the submission of a written application to the address below and upon payment of a non-refundable fee of Birr 5000.00 (Five Thousand Birr) or USD equivalent starting from the date of this publication.
6. The Bid price shall be valid to a period of 120 days after bid opening and must be delivered with in the 46 calendar days from its first date of advertisement on the newspaper and if the opening day doesn't fall on the working day, the bid opening and closing shall be held on the next working day at the same place and time.
7. All bids must be accompanied by a bid security of 10,000.00 (Ten thousand) USD in the form of Cash payment order CPO or Unconditional Bank Guarantee letter from local bank in separate envelope and must be delivered up to 46^th days at 8:00 PM (local time) and opening shall be on the same day at Public Servants' Social security Administration office No 502 at 8:30 PM (local time).
8. Partial bid and award shall not be allowed. And No one is allowed to duplicate or transfer the bidding document that one acquired to participate under this invitation. Legally authorized agents can collect the bidding documents for each principal they are representing.
9. The Bid Security shall be valid for at least one hundred twenty (120) days starting from 28may2023.
10. Bidders shall be required to submit:
    • Sealed, waxed and stamped Technical Proposal including eligibility documents:
      • One original and one copy, and
      • CPO or Unconditional Bank Guarantee
    • Sealed, waxed and stamped Financial Proposal: one original and one copy, at the address below
11. Public Servants' social security Administration (PSSSA) reserve the right to reject all or parts of the bid.
12. Public Servants' social security Administration (PSSSA) will not accept any rebates from selected items of work if bidder wants to give rebate it must be from the total sum.
13. All Bids must include value added tax (VAT) on the summary of the bid price
14. The address mentioned above is:

FDRE,

Public Servants' Social Security Administration, floor 5, room No. 502.

Telephone: +251-111232696

Email:  psssaprocurmentteam@gmail.com

Arat Kilo, Queen Elizabeth Street, Addis Ababa, Ethiopia.

የመንግስት ሠራተኞች ማህበራዊ ዋስትና አስተዳደር

ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ያልከፈለ የመንግሥት መሥሪያ ቤት ሀብት ስለመያዝና ስለመሸጥ

የወጣ ረቂቅ መመሪያ ቁጥር -----/2016

ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩን የመንግሥት መሥሪያ ቤት ሀብት ስለመያዝና ስለመሸጥ የወጣ

መመሪያ ቁጥር --------/2016

በአዋጅ ቁጥር አንቀጽ 1267/2014 አንቀፅ 12 ንዑስ አንቀጽ 12 እና አንቀፅ 61 (2) በተሰጠው ስልጣን መሠረት የመንግሥት ሠራተኞች ማህበራዊ ዋስትና አስተዳደር ይህንን መመሪያ አውጥቷል፡፡

ክፍል አንድ

ጠቅላላ

1. አጭር ርዕስ

ይህ መመሪያ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ያልከፈለ የመንግሥት መሥሪያ ቤት ሀብት ስለመያዝና ስለመሸጥ የወጣ መመሪያ ቁጥር------/2016 ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል፡፡

2. ትርጓሜ

የቃሉ አገባብ ሌላ ትርጉም የሚያሰጠው ካልሆነ በስተቀር ለዚህ መመሪያ አፈፃፀም፡-

1) ‹‹ ሀብት›› ማለት የመያዣ ትዕዛዝ ሊወጣባቸው ከማይችሉት ሀብቶች በስተቀር ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ በሊዝ የያዘውን መሬት ጨምሮ ማናቸውም ቤት ወይም ህንጻ፣ ሥራ የሚከናወንበት ድርጅት፣ የማይንቀሳቀስ ፣ ልዩ ተንቀሳቃሽ ፣ልዩ ልዩ እቃዎች፣ ቼኮች የሚተላለፉ ሰነዶች፣ ቦንዶች ወይም ለገንዘብ የተሰጡ ሌሎች ዋስትናዎች፣ በኩባንያ ውስጥ ያለው የአክሲዮን ድርሻ፣ በጋራ በተያዙ ሀብቶች ላይ ያለው ድርሻ ወይም ማናቸውም ሊሸጡ የሚችሉ ሌሎች ሀብቶች ናቸው፡፡

2) ‹ሀብት ማስከበር›› ማለት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩን ሀብት ወይም ንብረት ከመያዙ በፊት ባለበት እንዲቆይና እንዳይንቀሳቀስ የሚወስደው እርምጃ ነው፡፡

3) ‹‹ውዝፍ የጡረታ መዋጮ›› ማለት በወቅቱ ያልተከፈለ የጡረታ መዋጮን፣ ወለድንና ቅጣትን ይጨምራል፡፡

4) ‹‹መያዝ›› ማለት በማናቸውም መንገድ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋይ መስሪያ ቤቱን ሀብት መያዝ እንዲሁም የጡረታ ከፋዩ መስሪያ ቤት የሆነ ገንዘብ/ሀብት በእጁ ከሚገኝ ሰው ላይ የጡረታ መዋጮ መሰብሰብን ይጨምራል፡፡

5) ‹‹ አስተዳደር ›› ማለት በደንብ ቁጥር 522/2015 የተቋቋመው የመንግሥት ሠራተኞች ማህበራዊ ዋስትና አስተዳደር ነው፡፡

6) ‹‹ አዋጅ›› ማለት የመንግሥት ሠራተኞች ጡረታ አዋጅ ቁጥር 1267/2014 ነው፡፡

7) ‹‹ደንብ›› ማለት የመንግስት ሠራተኞች ማህበራዊ ዋስትና አስተዳደር ማቋቋሚያ ደንብ ቁጥር 522/2015 ነው፡፡

8) ‹‹ሠው ›› ማለት የተፈጥሮ ሠው ወይም በህግ የሰውነት መብት የተሰጠው አካል ነው

3. ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ አስባሰብ ተግባር ሀብት የሚሰበሰብበት መንገድ

1. አስተዳደሩ የጡረታ መዋጮ በወቅቱ ያልከፈለ አሰሪ መስሪያ ቤት አካውንቱ ላይ በቂ ገንዘብ አለመኖሩ ከተረጋገጠ የሚፈለግበትን የጡረታ መዋጮ በሚከተለው አኳኋን ሊሰበሰብ ይችላል፡፡

ሀ) ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለ ዕዳውን የሚንቀሳቀስ ሀብት በመያዝ እና በመሸጥ፣

ለ) ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለ ዕዳውን የማይንቀሳቀስ ወይም ልዩ ተንቀሳቃሽ ሀብት በማስከበር፣ በመያዝ እና በመሸጥ፣

ሐ) ውዝፍ የጡረታ መዋጮ   ግዴታውን ያልተወጣ መስሪያ ቤት በእጁ የሚገኝውን ሀብት ለአስተዳደሩ እንዲያስረክብ ወይም በአዋጁ የተጣለበትን ግዴታ እንዲወጣ በማድረግ

2. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለ ዕዳው ሥራውን የሚያከናውንባቸውን ማንኛውንም ንብረት ጨምሮ ማናቸውም የሚንቀሳቀስና የማይንቀሳቀስ ሀብት እስኪሸጥ ድረስ የማስተዳደር ተግባር የሚከናወነው አስተዳደሩ በሚመድባቸው ተረካቢዎች ይሆናል፡፡

4. የኦፕሬሽን ዘርፍ ምክትል ዋና ሥራ አስፈፃሚ ሥልጣንና ተግባር

የኦፕሬሽን ዘርፍ ምክትል ዋና ሥራ አስፈፃሚ፤-

1. የውዝፍ የጡረታ መዋጮ ውሳኔ ማስታወቂያ ደርሷቸው የሚፈለግባቸውን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ላልከፈለ ከዚህ መመሪያ ጋር በተያያዘ አባሪ መሰረት የክፍያ ትዕዛዝ ይሰጣል፡፡
2. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ያልከፈለ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ አሰባሰቡን የሚያደናቅፍ ሀብት የማሸሽ ወይም ሌላ ተመሳሳይ ተግባር በመፈጸም ላይ ያለ መሆኑን ሲረዳ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳ ክፍያ ማስታወቂያ ከተላከ በኋላ መቆየት ያለበትን የ30 ቀናት ጊዜ ገደብ ሳይጠብቅ በአፋጣኝ ሀብቱን የመያዝ እርምጃ እንዲወሰድ ያደርጋል፡፡
3. የሚያዝው ሀብት የሚበላሽ ዕቃ በሚሆንበት ጊዜ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳ ክፍያ ማስታወቂያ ከተላከ በኋላ መቆየት ያለበትን የ30 ቀናት ጊዜ ገደብ ሳይጠብቅ ዕቃው የሚሸጥበትን ጊዜና ስርዓት ይወስናል፡፡
4. ሀብት ስለመያዝ የሚሰጥ ማስታወቂያ የደረሰው ወይም ሀብቱ የተያዘበት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋይ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳውን የመክፈያ ጊዜ እንዲራዘምለት ወይም በየጊዜው በሚደረግ ክፍያ የሚፈለግበትን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ለመፈጸም እንዲፈቀድለት በሚያቀርበው ጥያቄ ላይ ውሳኔ ይሰጣል፡፡
5. በውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳ ምክንያት የተያዘ ሀብት አስፈላጊ ሆኖ ሲገኝ በግልጽ ጨረታ የሚሸጥበትን ዘዴ ሊወስን ይችላል፡፡
6. በውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳ ምክንያት የተያዘን ሀብት ለመሸጥ የሚሰራጨውን የግልጽ ጨረታ ሽያጭ ሰነድ ያጸድቃል፡፡
7. በዚህ መመሪያ መሰረት ከሁለተኛ ጊዜ ግልጽ ጨረታ በኋላ ያልተሸጠን ሀብት በመነሻ ግምቱ ዋጋ ለአስተዳደሩ እንዲዛወር ያደርጋል፡፡
8. በቂ ምክንያት ሲኖረው ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳውን ሀብት የመያዝና የመሸጥ አፈጻጸም እንዲቆም ያደረጋል፡፡
9. በውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳ የተያዘን ሀብት የመያዝና የመሸጥ ተግባር በሶስተኛ ወገን እንዲከናወን ማድረግ አስፈላጊ ሆኖ ከተገኘ ተገቢውን ውሳኔ ይሰጣል፡፡

ክፍል ሁለት

ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩን ሀብት ስለመያዝ

5. ሀብትን ስለመያዝ የሚሰጥ ማስታወቂያ፡-

ሀብትን ስለመያዝ የሚሰጥ ማስታወቂያ የሀብት መያዝ እርምጃ ከመወሰዱ ከ30 ቀናት አስቀድሞ ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ መስጠት ወይም መድረስ ያለበት ሲሆን ማስታወቂያውም ከዚህ መመሪያ ጋር በተያያዘው አባሪ 3 የተዘረዘሩትን የሚከተሉትን መረጃዎች የያዘ መሆን አለበት፡፡

1. ከአስተዳደሩ ቀደም ሲል ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ የተላከውን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ውሳኔ ማስታወቂያ ቀን፤
2. ከውዝፍ የጡረታ መዋጮ የሚፈለገውን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ የገንዘብ መጠን፤

ሀ. የሚጠበቅበትን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ፤

            ለ. በመንግሥት የልማት ድርጅትና በራሱ ገቢ የሚተዳደር የመንግሥት መሥሪያ   ቤት ላይ ማስታወቂያው እስከተላከበት ጊዜ ድረስ የታሰበው ወለድ፤

          ሐ. በመንግሥት የልማት ድርጅትና በራሱ ገቢ የሚተዳደር የመንግሥት መሥሪያ     ቤት ላይ መቀጮ፤

           መ. አስቀድሞ የተከፈለ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ ተቀናሽ የተደረገ መሆኑን፣ እና

           ሠ. በቀሪነት የሚፈለግበትን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ 

3. አስተዳደሩ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩን ሀብት በመሸጥ ከሽያጭ የሚገኘውን ገንዘብ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳውን ብቻ ሳይሆን ሀብቱን ከመሸጥ ጋር በቀጥታ ለተያያዙ የአፈጻጸም ተግባሮች ማከናወኛ ለሚወጣ ወጪ መሸፈኛ የሚያውለው መሆኑን በማስታወቂያው ውስጥ መግለፅ ይኖርበታል፡፡

6. ሀብትን ስለመያዝ ማስታወቂያ ስለሚሰጥበት መንገድ

1. ሀብትን ስለመያዝ የሚሰጠው ማስታወቂያ ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ በሚከተለው አኳኋን እንዲደርስ ይደረጋል፡፡

    ሀ) ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ አሠሪ መሥሪያ ቤት መዝገብ ቤት ገቢ በማድረግ  

ለ) በዚህ አንቀፅ ንዑስ አንቀፅ (1ሀ) መሠረት የሚሠጥ ማስታወቂያ ማስታወቂያውን የሚቀበለው ወይም የሚረከበው ሰው በማስታወቂያው ቅጅ ላይ የተቀበለ ለመሆኑ ማረጋገጫ እንዲሆን የተቋሙን ማህተም በማድረግ ስሙንና የተረከበበትን ቀን በመጻፍ ሊፈርም ይገባል፡፡

2.  በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ (1ለ) መሰረት ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ማስታወቂያውን መስጠት ካልተቻለ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ መሥሪያ ቤት ግቢ ውስጥ ወይም በር ላይ አመችና በግልጽ በሚታይ ስፍራ ሶስት እማኞችን በማስፈረም ወይም የፖሊስ መኮንን በተገኘበት እንዲለጠፍ ይደረጋል፡፡
3. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1ና2 መሰረት ማስታወቂያውን ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ   ከፋዩ ማድረስ ካልተቻለ እንደ አስፈላጊነቱ በኤሌክትሮኒክስ ዘዴ ኢሜልና ፋክስን ጨምሮ ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ በማስተላለፍ እንዲደርስ ይደረጋል፡፡
4. በዚህ አንቀጽ የተመለከቱትን ዘዴዎች በመጠቀም ማስታወቂያ ማድረስ ካልተቻለ የፍርድ ቤት ማስታወቂያ በሚወጡበት ጋዜጣ ማስታወቂያውን በማውጣት ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋይ መስሪያ ቤት እንዲደርስ ይደረጋል፡፡
5. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 4 መሠረት የፍርድ ቤት ማስታወቂያ በሚወጣበት ጋዜጣ የሀብት መያዣ ትዕዛዝ የወጣበት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ውሳኔ ማስታወቂያ እንደደረሰው ይቆጠራል፡፡

7. ሀብት ከመያዙ በፊት ስለሚወሰዱ እርምጃዎች

1. አስተዳደሩ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ውሳኔ ማስታወቂያ ካደረሰበት ወይም ውዝፍ የጡረታ መዋጮው በምርመራ ከተገኘበት ወይም በዚህ መመሪያ አንቀጽ 6 መሠረት ማስጠንቀቂያ ከተሰጠበት ቀን ጀምሮ ባሉት 30 ቀናት ውስጥ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለ ዕዳውን ሀብትና የሥራ እንቅስቃሴ የሚመለከት መረጃ ከሚመለከታቸው የመንግስት አካላት ጋር በመሆን ማሰባሰብ አለበት፡፡
2. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 መሰረት የሚሰበሰበው መረጃ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ  ባለ ዕዳውን ሀብት ዓይነት፣ ብዛት፣ የሚገኝበትን አድራሻ፣ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ  ከፋዩ ሀብት በማን ይዞታ ሥር እንደሚገኝ፣ በዋስትና የተመዘገበ መሆን አለመሆኑን እና የመሳሰሉ መረጃዎችን የሚጨምር መሆን አለበት፡፡
3. በተሰበሰበው መረጃ ወይም በተገኘ ጥቆማ መሰረት የአስተዳደሩ ኦፕሬሽን ዘርፍ ምክትል ዋና ሥራ አስፈፃሚ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ አሰባሰብ የሚያደናቅፍ ሁኔታ መኖሩን የተረዳ እንደሆነ እና ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ለመክፈል ፈቃደኛ አለመሆኑ ከታወቀ በ30 ቀናት የጊዜ ገደብ ወይም በማስጠንቀቂያ የተሰጠውን ቀነ ገደብ ሳይጠብቅ አስተዳደሩ ሀብቱን በመያዝ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ የመሰብሰቡ አፈፃፀም እንዲካሄድ ትዕዛዝ ሊሰጥ ይችላል፡፡
4. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለ ዕዳው ሀብት በእጁ በይዞታው የሚገኝ ማንኛውም ሰው፣ ሀብቱን ወይም መብቱን ለሚመዘግብ አግባብ ላለው ለአስተዳደሩ ሠራተኛ መስጠት አለበት፡፡

8. ሀብትን ስለ ማስከበር

1. አስተዳደሩ ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ማስጠንቀቂያውን ለመላክ ሲወስን ወዲያውኑ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ሀብት በዋስትናነት እንደተሰጠ ሀብት ሳይሽጥ፣ ሳይለወጥ ሳይከፈል፣ በባለሀብትነትም ሆነ በይዞታ ሳይዛወር ተከብሮ እንዲቆይ እንዲያደርግ ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ፣ ሀብት ለሚመዘግብ አግባብ ያለው የመንግስት አካል ወይም የግል ድርጅት ወይም ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ሀብት በእጁ ለሚገኝ ሰው ማስታወቂያ ይልካል፡፡
2. ሀብት ተከብሮ እንዲቆይ የሚሰጥ የማስታወቂያ ይዘት ከዚህ መመሪያ ጋር በተያያዘው አባሪ 1 እና 2 የተዘረዘሩትን መረጃዎች የያዘ መሆን አለበት፡፡
3. ሀብት የሚመዘግበው አካል በውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ስም የተመዘገበ ሀብት ተከብሮ እንዲቆይ ማድረግና የተከበረውን ሀብት ዓይነት ለአስተዳደሩ ማስታወቅ አለበት፡፡
4. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ሀብት በእጁ የሚገኝ ማናቸውም አካል ሀብት የማስከበሩ ማስታወቂያ ባይደርሰው ኖሮ ሀብቱን ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ የሚያስረክብ መሆኑን እና ሀብቱ በእጁ ወይም በይዞታው እንዲቆይ መደረጉ ወጪ ያስከተለበት መሆኑን በበቂ ማስረጃ አስደግፎ ያቀረበ እንደሆነ የዚህ ዓይነቱ ወጪ ተስልቶ ከሀብቱ ሽያጭ ከተገኘ ገቢ ላይ እንዲከፈለው ይደረጋል፡፡

9. ስለ ማይከበሩና ስለ ማይያዙ ሀብቶች

1.  ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ መስሪያ ቤት በግብርና ስራ የሚተዳደር ከሆነ በአስተዳደሩ አስተያየት ለስራው አገልግሎት በቂ ሆነው የሚገመቱ የቀንድ ከብቶች፣ የጋማ ከብቶች፣የዘር እህልና ፍጹም አስፈላጊ የሆኑ ነገሮች፣
2. እንደ መንግሥት መስሪያ ቤቱ አግባብ ለተቋቋመበት አላማ ለማስፈፀም ለሥራቸው አግባብነት ያላቸውን እና ለጠቅላላው ህብረተሰብ አገልግሎት የሚሰጡ ንብረቶች፣
3.  እንዳይከበር፣ እንዳይሸጥና ለዕዳ መክፍያ እንዳይሆን በማናቸውም ሌላ ሕግ ወይም በፍርድ ቤት የተወሰነ ማናቸውም ዓይነት ሀብት፣
4. ለዚህ አንቀጽ ንኡስ አንቀፅ 1 አፈጻጸም አስተዳደሩ የማይከበር ሀብትን መጠን ሊወስን ይችላል፡፡

10. ሀብት ስለመያዝ

1. በዚህ መመሪያ አንቀጽ 6 መሠረት ማስጠንቀቂያ የተሰጠው ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋይ ማስጠንቀቂያው ከተሰጠበት ቀን ጀምሮ ባሉት 30 ቀናት ውስጥ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳውን ያልከፈለ እንደሆነ ወይም በአስተዳደሩ ቀርቦ የመክፈያ ጊዜ እንዲሰጠው ያላደረገ ወይም በቂ ዋስትና ያላቀረበ እንደሆነ በዚህ መመሪያ በአንቀጽ 9 ከመያዝ ነጻ ከተደረጉት ወይም በፍ/ቤት አስቀድሞ ከተከበረ ወይም በዋስትና ከተያዘ ሀብት በስተቀር ማናቸውንም ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳውን ሀብት አስተዳደሩ ይይዛል፣ ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳው ክፍያ እንዲወል ያደረጋል፡፡
2. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 የተደነገገው ቢኖርም አስተዳደሩ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ክፍያ አሰባሰቡን የሚያደናቅፍ፣ ሀብት የሚያሸሽ ወይም ሌላ ተመሳሳይ ተግባር በመፈጸም ላይ ያለ መሆኑን ሲረዳ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ክፍያ ማስታወቂያ ከተላከ በኋላ መቆየት ያለበትን የ30 ቀናት ጊዜ ገደብ ሳይጠብቅ በአፋጣኝ ሀብቱን የመያዝ እርምጃ እንዲወሰድ ያደርጋል፡፡
3. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 እና 2 የሚያዘው ሀብት በተቻለ መጠን ከውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው ከሚፈለገው ውዝፍ የጡረታ መዋጮ እዳ ጋር ተመጣጠኝ መሆን አለበት፡፡
4. አስተዳደሩ ሀብት ከመያዙ በፊት ሀብቱ እንዲያዝ የተሰጠውን የውሳኔ/የትዕዛዝ ቅጅ በዚህ መመሪያ አንቀጽ 6 ለተገለጹት አካላት መሰጠት አለበት፡፡
5. ከእርሻ ሰብል በስተቀር

ሀ) ማናቸውም የሚንቀሳቀስ ሀብት የሚያዘው ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው እጅ የሚገኘውን ሀብት በመረከብ ነው፡፡

ለ) ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው መስሪያ ቤት ሀላፊ ወይም ወኪል በተገኘበት አስተዳደሩ ሀብቱን ቆጥሮና መዝግቦ ይረከባል፣ በቦታው የተገኙት ሁሉ የተቆጠረውን ሀብት በፊርማቸው ያረጋግጣሉ፣ የተቆጠረው ሀብት ዝርዝር ቅጅ ለውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው ይሰጣል፡፡ ለመቅረብ ፈቃደኛ ካልሆነ በሌለበት ይቆጠራል ፡፡

ሐ) የተያዘው ሀብት የከበሩ ማዕድናት ማለትም አልማዝ፣ እንቁ፣ወርቅና ብር ወ.ዘ.ተ የሆነ እንደሆነ መጠኑ በሚዛን ተመዝኖ እና የጥራት ደረጃው ተመርምሮ ዋጋው በባለሙያ ተገምቶ በዝርዝሩ ላይ መገለጽ አለበት፡፡

6. የተያዘው ወይም የተከበረው ሀብት በቀላሉ የሚበላሽ ወይም ዋጋ የሚያጣ /የሚቀንስ የሆነ እንደሆነ አስተዳደሩ በማናቸውም ዘዴ ወዲያውኑ ሊሸጠው ይችላል፡፡
7. የሚያዘው ወይም የሚከበረው ሀብት የእርሻ ሰብል ወይም ፍራፍሬ የሆነ እና በማሳው ላይ ያለ ከሆነ ትዕዛዙን በሥፍራው በመለጠፍ፣ ሰብሉ ታጭዶ የተከመረ ወይም በመወቃት ላይ ያለ ወይም የእንሰሳት መኖ ክምር ከሆነ በክምሩ ወይም በአውድማው አቅራቢያ በመለጠፍ ይሆናል፡፡
8. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 7 የተከበረው ሀብት ስለሚጠበቅበት ሁኔታ አስተዳደሩ የሚሰጠው ትዕዛ እንደተጠበቀ ሆኖ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው ሰብሉን የአስተዳደሩ ተወካይ ባለበት ሊያጭድ ወይም ሊወቃ ይችላል፡፡
9. ለዚህ አንቀጽ ንኡስ አንቀጽ 8 አፈጻጸም ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው ሰብሉን ካጨደ ወይም ከወቃ በኋላ የተገኘውን የምርት መጠን የአስተዳደሩ ወኪል ባለበት ተቆጥሮ ሁሉም እንዲፈራረሙ ከተደረገ በኋላ ሃብቱ የሚጠበቅበትንና የሚሸጥበትን ሁኔታ አስተዳደሩ ይወሰናል፡፡
10. እንዲያዝ ወይም እንዲከበር የታዘዘው ሀብት በውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው እጅ ያልገባ ከሌላ ሰው የሚጠይቀው በሚተላለፍ ሰነድ ያልተደገፈ ገንዘብ ወይም በፍርድ ቤት ክስ በማስፈረድ መብት ያገኘበት ገንዘብ ወይም ሌላ ሀብት በሆነ ጊዜ አስተዳደሩ ሌላ ግልጽ የሆነ ትዕዛዝ እስኪሰጥ ድረስ ሀብቱ ወይም ገንዘቡ በእጁ ያለ ሰው ገንዘቡን ወይም ሀብቱን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳውም ሆነ ለሌላ ማናቸውም ሰው ሳይሰጥ /ሳያስተላልፍ በእጁ እንዲቆይ በጽሁፍ ማዘዝ ይኖርበታል፡፡
11. የሚያዘው ወይም የሚከበረው ሀብት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው ከሌሎች ሰዎች ጋር በተካፋይነት ወይም በጋራ የሚጠቀምበት ወይም የጋራ ባለሀብት የሆነበት ሀብት ወይም በሽርክና የያዘው ሀብት ወይም በውርስ የተገኘ ሀብት ሲሆን የመያዙ ወይም የማስከበሩ ሥርዓት የሚፈጸመው ድርሻውን ለሌላ ሰው አሳልፎ እንዳይሰጥ፣እንዳይሸጥ፣ በዋስትና እንዳያሲዝ ወይም በማናቸውም ምክንያት እንዳያስተላልፍ ከሽርክናው የሚያገኘውን ትርፍ እንዳይወስድ የማገድ ትዕዛዝ ለጋራ ባለሀብቶቹ ወይም ለሸሪኮች በመስጠት ነው፡፡
12. እንዲያዝ የታዘዘው ሀብት የሚተላለፍ የገንዘብ ሰነድ የሆነ እንደሆነ እና በፍርድ ቤት ወይም በመንግስት መስሪያ ቤት ያልተያዘ ከሆነ የማስከበሩ ወይም የማስያዙ ሥርዓት የሚፈጸመው የሚተላለፈው የገንዘብ ሰነድ ተይዞ በአስተዳደሩ እንዲቀመጥ በማድረግ ወይም በሌላ አካል የተያዘም ከሆነ ሌላ ትእዛዝ እስከሚሰጥ ድረስ እንዳይለቀቅ የሚያግድ ትእዛዝ በመስጠት ይሆናል፡፡
13. እንዲያዝ ወይም እንዲከበር የታዘዘው ሀብት በፍርድ አስፈጻሚ መስሪያ ቤት ወይም በመንግስት መስሪያ ቤት እጅ የሚገኝ ከሆነ ሀብቱ ወይም ሀብቱ የሚያስገኘው ማናቸውም ጥቅም ተጠብቆ እንዲቆይ አስተዳደሩ ትዕዛዝ በመስጠት ማስከበር ይችላል፡፡
14. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው በውድ እቃዎች ማስቀመጫ ሳጥን ውስጥ ስላለው ሀብት መረጃ እንዲሰጥ ተጠይቆ ፈቃደኛ ካልሆነ ወይም ቁልፉን ለመስጠት እምቢተኛ ከሆነ ባንኩ ወይም የገንዘብ ተቋሙ ቁልፉን እንዲሰጥ በማድረግ የባንኩ ተወካይና ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳ ወይም ወኪሉ እንዲገኙ ማስታወቂያ በመስጠት በአስተዳደሩ ተከፍቶ ሀብቱ እንዲመዘገብና እንዲታሸግ ይደረጋል፡፡
15. የመንግስት ቦንድ ወይም ከኢንቨስትመንት ወይም ከኢንሹራንስ በየጊዜው የሚከፈል ሂሳብ እንዳይከፈልና ሌላ ትዕዛዝ በአስተዳደሩ እስከሚሰጥ ድረስ ተይዞ እንዲቆይ ለሚመለከተው አካል ትዕዛዝ በመስጠት ሊከበር ይችላል፡፡
16. እንዲያዝ ወይም እንዲከበር የተወሰነው የማይንቀሳቀስ ወይም ልዩ ተንቀሳቃሽ ሀብት ከሆነ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው ሀብቱን ለሌላ ሰው እንዳይሰጥ፣ እንዳይሸጥ፣ እንዳይለውጥ ወይም በማናቸውም ሌላ ሁኔታ መብቱን ለማንም ሰው እንዳያዛውር እንዲሁም ሌሎች ሰዎች በሀብቱ ላይ የዋስትና መብትን ጨምሮ ማንኛውንም ዓይነት መብት እንዳይኖራቸው የሚያግድ ትዕዛዝ የማይንቀሳቀስ ሀብት ለሚመዘግበው አካል በመስጠት የሚፈጸም ይሆናል፡፡

11. ልዩ ጥንቃቄ ስለሚያስፈልጋቸው እቃዎች

1. በዚህ መመሪያ አንቀጽ 1 በተመለከተው መሠረት ሀብት ሲያዝ ልዩ ጥንቃቄ የሚያስፈልጋቸው ልዩ ልዩ ኬሚካሎች ወይም ንጥረ ነገሮች የሚሸጡባቸው፣ የሚከማቹባቸው ወይም የሚመረቱባቸው ሲሆን እነዚህን ኬሚካሎች ወይም ንጥረ ነገሮች ለመያዝ የሚያስፈልገው ጥንቃቄ በቅድሚያ መታወቅና አስፈላጊው ቅድመ ዝግጅት መደረግ ይኖርበታል፡፡
2. አስተዳደሩ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 መሰረት ሀብት ከመያዙ በፊት ወይም/እና በኋላ ሊበላሽ የሚችልበት ሁኔታ ካለ ሊወሰዱ ስለሚገባቸው እርምጃዎች ዝርዝር ሥርዓት ሊያወጣ ይችላል፡፡
3. አስተዳደሩ በዚህ አንቀጽ በተመለከተው መሰረት ልዩ ጥንቃቄ የሚሹ እቃዎች ስለአያያዙ፣ ስለአጠቃቀሙና አሻሻጡ ከሚመለከታቸው የመንግስት አካላት ትብብር ሊጠይቅ ይችላል፡፡

12. የተያዘ ወይም የተከበረ ሀብት ስለሚለቀቅበት ሁኔታ

1. የተያዘ ወይም የተከበረ ሀብት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳው የተያዘው ወይም የተከበረው ሀብት በሙሉ የተከፈለ ወይም ለመክፈል ዋስትና ያስያዘ መሆኑን በመግለፅ የሀብቱ ሽያጭ ከመካሄዱ በፊት ለአስተዳደሩ አቤቱታ ሲያቀርብለት አቤቱታውን በማጣራት ውሳኔ ይሰጣል፡፡

ሀ) ለሀብቱ መያዝ ወይም መከበር ምክንያት የሆነው ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ እንዲሁም ንብረቱን ለማስያዝና ለማስከበር የተደረጉት ወጭ በሙሉ የተከፈለ እንደሆነ፣

ለ) ለሀብቱ መያዝ ወይም መከበር ምክንያት የሆነው ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ ዋስትና በማስያዝ በስምምነት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ መክፈያ ጊዜው የተራዘመ እንደሆነ፣

2. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 መሰረት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ሀብት የተለቀቀ በሚሆንበት ጊዜ አስተዳደሩ በውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳው ወጪ ሀብቱን ለሚመዘግብ አካል የመያዝ ወይም የማስከበሩ ትዕዛዝ መነሳቱን መግለጽ አለበት፡፡

13. በተያዘ ወይም በተከበረ ሀብት ላይ የሚቀርብ አቤቱታን ስለመመርመር

3. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳው የተያዘው ወይም የተከበረው ሀብት በሕግ የማይከበር ወይም የማይያዝ ነው በማለት የሀብቱ ሽያጭ ከመካሄዱ በፊት ለአስተዳደሩ አቤቱታ ሲያቀርብለት አቤቱታውን በማጣራት ውሳኔ ይሰጣል፡፡
4. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 መሰረት ውሳኔው ሀብቱ መያዝ የለበትም የሚል ከሆነ ሀብቱ እንዲለቀቅ ይደረጋል፡፡
5. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳው ዕዳውን ባለመክፈሉ ምክንያት አስተዳደሩ የያዘው ወይም ያስከበረው ሀብት ይገባኛል የሚሉ ሦስተኛ ወገኖች የሚያቀርቡትን አቤቱታ አስተዳደሩ ተቀብሎ ይመረምራል፡፡
6. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 3 መሰረት ሀብቱ አላግባብ የተያዘ መሆኑን እና የአቤቱታ አቅራቢው ሀብት መሆኑን በበቂ ማስረጃ ያረጋገጠ እንደሆነ አስተዳደሩ የተያዘውን ሀብት እንዲለቀቅ ውሳኔ ይሰጣል፡፡

14. ሀብትን በመያዝ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ መክፈያ ማዋልን በውክልና ስለማስፈፀም

1. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳው ሀብት የሚገኘው ከአስተዳደሩ ዋና መ/ቤት ወይም ሪጂን ጽ/ቤት አካባቢ ርቆ በሚገኝ ቦታ እንደሆነ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳው ሀብት እንዲያዝ የተሰጠውን ውሳኔ ከአስፈላጊ ሰነዶች ጋር በመላክ ሀብቱ በሚገኝበት አካባቢ ባለው የአስተዳደሩ ፅ/ቤት አማካይነት በውክልና እንዲፈፀም ሊያደርግ ይችላል፡፡
2. ሀብቱ እንዲያዝ የተሰጠው ውሳኔና አስፈላጊ ሠነዶች የደረሰው የአስተዳደሩ ቅርንጫፍ ፅ/ቤት ሀብቱን በመያዝ በመሸጥ ገንዘቡን ለወከለው አካል ማስተላለፍ አለበት፡፡

ክፍል 3

የተያዘውን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳውን ሀብት ስለመሸጥ

15. ሀብትን ስለመገመት

1. አስተዳደሩ ያስከበረው፣ የያዘው ወይም ታሽጎ እንዲቀመጥ ያደረገውን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩን ሀብት ለመሸጥ እንዲችል የሀብት ግምት ሥራ ማከናወን በሚችሉ በሚመለከታቸው ሶስተኛ ወገን እንዲገመት ያደርጋል፡፡
2. በዚህ ዓይነት የተገመተው የሀብት ዋጋ የግልጽ ጨረታ መነሻ ዋጋ ሆኖ ይወሰዳል፡፡

16. ሀብት ስለሚሸጥበት ዘዴ

1. አስተዳደሩ የተያዘውን ወይም የተከበረውን ሀብት ዓይነት፣ ያለበትን ቦታ፣የሀብቱ ሁኔታ እና ሌሎች ሁኔታዎችን ከግምት ውስጥ በማስገባት ሽያጩ በግልጽ ጨረታ ዘዴ የሚከናወን መሆኑን ይወስናል፡፡
2. የዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 ድንጋጌ እንደተጠበቀ ሆኖ በአስተዳደሩ የተያዘው ወይም የተከበረው ሀብት የሚበላሽ ዕቃ በሚሆንበት ጊዜ የግልጽ ጨረታ ሂደቱን ሳይከተል ሀብቱ የሚሸጥበትን ሌላ ዘዴ አስተዳደሩ ይወስናል፡፡
3. አስተዳደሩ በግልጽ ጨረታ የሚሸጠው ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ሀብት ከአንድ በላይ ከሆነ እንደሁኔታው ሀብቱ በሙሉ በአንድ ጊዜ ወይም ከፊል ሀብቶቹ በቅደም ተከተል እንዲሸጡ ለማድረግ ይችላል፡፡
4. የሀብት ሽያጭ በቅደም ተከተል የሚደረገው የከፊል ሀብቱ ሽያጭ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳውን ለመሸፈን የሚበቃ መሆኑ እና ሀብቱን ለመሸጥ ብዙ ጊዜ የማይወስድ መሆኑ ሲታመን ነው፡፡

17. የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ ስለማውጣት

1. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ ምክንያት የተያዘው ሀብት በግልጽ ጨረታ የሚሸጠው የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ ሰፊ ሥርጭት ባለው ጋዜጣ ላይ እንዲወጣ በማድረግ ነው፡፡
2. የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያው የሀብቱ ዓይነት፣የሀብቱ የግልጽ ጨረታ መነሻ ግምት፣ ሀብቱ የሚገኝበትን ቦታ፣ግልጽ ጨረታው የሚካሄድበትን ቀንና ሰዓት፣የሀብቱን ባለቤት ስም፣ በግልጽ ጨረታው ተሳታፊዎች በጨረታው ለመካፈል የጨረታ ማስከበሪያ በባንክ በተመሰከረለት ቼክ ወይም በሲፒኦ ወይም በጥሬ ገንዘብ እንዲያስይዙ እና አስተዳደሩ ግልጽ ጨረታውን የመሰረዝ መብት እንዳለው የሚገልጽ መሆን አለበት፡፡
3. የግልጽ ጨረታው ማስታወቂያ ከዚህ መመሪያ ጋር አባሪ በተደረገው ፎርም ዓይነት መዘጋጀት ይኖርበታል፡፡
4. ማናቸውም የሚንቀሳቀስ ሀብት ሽያጭ በግልፅ ጨረታ የሚከናወነው የግልፅ ጨረታው ማስታወቂያ ጋዜጣ ላይ ከወጣበት ቀን ጀምሮ ቢያንስ አስራ አምስት የስራ ቀናት በኋላ መሆን አለበት፡፡
5. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 4 የተገለጸው እንደተጠበቀ ሆኖ የሚሸጠው የማይንቀሳቀስ ወይም ልዩ ተንቀሳቃሻ ሀብት የሆነ እንደሆነ ሽያጩ የሚከናወነው የግልጽ ጨረታው ማስታወቂያ ጋዜጣ ላይ ከወጣበት ቀን አንስቶ ከ30 የስራ ቀናት በኋላ ይሆናል፡፡  
6. የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ በጋዜጣ ከወጣ በኋላ የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ ያለበትን ገፅ ፎቶ ኮፒ በማድረግ ሕዝብ በሚሰበሰብባቸው ቦታዎች በመለጠፍ በግልጽ ጨረታው የሚካፈሉት ሰዎች ብዛት እንዲጨምር ጥረት መደረግ አለበት፡፡
7. በግልጽ ጨረታ የሚሸጠው ሀብት ከፍተኛ ዋጋ የሚያወጣ ከሆነ በግልጽ ጨረታው የሚሸጠውን ሀብት በሬዲዮ ወይም በምስል በማስደገፍ ማስታወቂያ በቴሌቪዥን እና በዌብሳይት እንዲተላለፍ ሊደረግ ይችላል፡፡

18. ግልጽ ጨረታ ስለማካሄድ

1. የግልጽ ጨረታ ሥነ-ሥርዓቱ ከመጀመሩ በፊት በግልጽ ጨረታ ሰነድ የገዙ ሰዎች ስም ዝርዝር ይመዘገባል፣ በግልጽ ጨረታው ተሳታፊዎች በጨረታው ለመካፈል ተገቢውን መያዣ በባንክ በተመሰከረለት ቼክ ወይም በሲፒኦ ወይም በጥሬ ገንዘብ እንዲያስይዙ ይደረጋል፡፡
2. በመጀመሪያ ግልጽ ጨረታ በውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ ምክንያት የተያዘው ሀብት ከግልጽ ጨረታ የመነሻ ዋጋ በታች ሊሸጥ አይችልም፡፡
3. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳው ወይም የጋራ ባለሀብቶች በጨረታው ለመሳተፍ አስፈላጊውን መስፈርት ካሟሉ እና በግልጽ ጨረታው ላይ ያቀረቡት ዋጋ ከከፍተኛ የግልጽ ጨረታው ዋጋ ጋር እኩል የሆነ እንደሆነ በአንደኛ ደረጃ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳው በሁለተኛ ደረጃ የጋራ ባለሀብቶች በቅድሚያ የመግዛት መብት ይኖራቸዋል፡፡
4. አስተዳደሩ የተያዙ ሀብቶች የሚሸጡበት ዝርዝር አካሄድ የሚወስንና የጨረታ ስርአቱን የሚመራ የጨረታ ኮሚቴ ሊያቋቁም ይችላል፡፡

19. የግልጽ ጨረታ አካሔድ ሥነ-ሥርዓት

በአስተዳደሩ የተያዘው ሀብት በግልጽ ጨረታ ሲሸጥ ጨረታው በሚከተለው አኳኋን ይከናወናል፡፡

1. የግልጽ ጨረታው ማስታወቂያ በዚህ መመሪያ አንቀጽ 17(1) መሰረት እንዲወጣ ይደረጋል፡፡
2. የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ ለመጀመሪያ ጊዜ ከተነገረበት ቀን ጀምሮ በሚቆጠር የ15 ቀን ጊዜ ውስጥ ተወዳዳሪዎች የጨረታ ሰነድ ማቅረብ አለባቸው፡፡
3. የግልጽ ጨረታ ሰነድ ለማቅረቢያ በተወሰነው የመጨረሻ ቀን ሀብቱ የተያዘበት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋይ መሥሪያ ቤት ሀላፊ ወይም ወኪሉ በተገኘበት ግልጽ ጨረታው ይከፈታል ፡፡ ለመገኘት ፈቃደኛ ካልሆኑ በሌሉበት ጨረታው ይከናወናል፡፡
4. ለግልጽ ጨረታው ከቀረቡት ተወዳዳሪዎች ከፍተኛ ዋጋ የሰጠው የጨረታው አሸናፊ ይሆናል፡፡
5. የግልጽ ጨረታው ውጤት የፀና የሚሆነው የአስተዳደሩ ኦፕሬሽን ዘርፍ ምክትል ዋና ሥራ አስፈፃሚ ወይም የወከለው ሰው የጨረታውን ሪፖርት ሲያፀድቀው ይሆናል፡፡

20. በድጋሚ (ሁለተኛ) ግልጽ ጨረታ ስለማውጣት

1. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ የተያዘው ሀብት በመጀመሪያ ግልጽ ጨረታ ያልተሸጠ እንደሆነ የአንደኛ ግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ በወጣው አኳኋን ሁለተኛ የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ በማውጣት እንዲሸጥ ይደረጋል፡፡
2. ለድጋሚ የግልጽ ጨረታ ማስታወቂያ አፈፃፀም አግባብ ያላቸው የመጀመሪያ የግልጽ ጨረታ ሥርዓቶች ተፈፃሚ ይሆናሉ፡፡

21. በሁለተኛ ግልጽ ጨረታ ስላልተሸጠ ሀብት

1. ሀብቱ በሁለተኛ ግልጽ ጨረታ ያልተሸጠ እንደሆነ አስተዳደሩ በሚያቋቁመው የጨረታ ኮሚቴ የመንግስትን ጥቅም የሚያስጠብቅ መሆኑን ካመነበት አስተዳደሩ በግምቱ እንዲረከበው ወይም ሦስተኛና ከሦስተኛ በላይ ግልጽ ጨረታ እንዲወጣ ሊያደርግ ይችላል፡፡
2. የኦፕሬሽን ዘርፍ ምክትል ዋና ስራ አስፈፃሚ ወይም የወከለው ሰው ጨረታው በተለየ ሁኔታ በውስን ጨረታ እንዲፈፀም ካልወሰነ በስተቀር በሁለተኛው ግልጽ ጨረታ ያልተሸጠው ሀብት በሦስተኛ ወይም ከሦስተኛ ጊዜ በላይ በሚካሄድበት ጊዜ የግልጽ ጨረታውን መነሻ ዋጋ በመቀነስ ሀብቱ እንዲሸጥ ሊያደርግ ይችላል፡፡
3. ሦስተኛ ወይም ከሦስተኛ ጊዜ በላይ የሚደረግ ግልጽ ጨረታ ሲካሄድ አግባብ ያላቸው የመጀመሪያ እና የሁለተኛ ጊዜ የግልጽ ጨረታ ሥነ-ሥርዓቶች ተፈፃሚ ይሆናሉ፡፡

22. የግልጽ ጨረታ አፈጻጸም ሪፖርት ስለማቅረብ

የጨረታ ኮሚቴ፡-

1. ከዚህ መመሪያ ጋር አባሪ በሆነው ቅጽ በተመለከተው መሰረት የግልጽ ጨረታውን አካሄድ የሚያሳይ ሪፖርት ያቀርባል፡፡
2. ሪፖርቱን የግልጽ ጨረታው አስፈፃሚ ከሆነው ኃላፊ አስተያየት ጋር ለአስተዳደሩ ኦፕሬሽን ዘርፍ ምክትል ዋና ሥራ አስፈፃሚ ወይም ለወከለው ሰው ለውሳኔ ያቀርባል፡፡

23. ሀብት በግልጽ ጨረታ ከተሸጠ በኋላ ስለሚፈፀም ተግባር

1. የተያዘ ሀብት በግልጽ ጨረታ ከተሸጠና የጨረታው አሸናፊ ለጨረታ ማስከበሪያ ያስያዘውን ገንዘብ እና የውል ማስከበሪውን 10% እንዲሁም አጠቃላይ ያሸነፈበትን ዋጋ በዕለቱ ለአስተዳደሩ ባንክ ሂሳብ ገቢ ያደርጋል፡፡ ሌሎች ተሳታፊዎች ያስያዙት ገንዘብ ተመላሽ ይሆናል፡፡  
2. የግልጽ ጨረታ አሸናፊ ያሸነፈበትን የገንዘብ መጠን ለአስተዳደሩ በዕለቱ ገቢ ለማድረግ በበቂ ምክንያት ያልተቻለ እንደሆነ በዕለቱ ያልከፈለውን ቀሪ ክፍያ ግልጽ ጨረታው ከተካሄደበት ዕለት ጀምሮ በሚቆጠሩ 15 ተከታታይ ቀናት ውስጥ ለአስተዳደሩ ገቢ ማድረግ ይኖርበታል፡፡
3. አሸናፊው ተጫራች በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 2 በተገለፀው ጊዜ ውስጥ ገንዘቡን ለአስተዳደሩ ገቢ ካላደረገ የ7 ቀን ቅድሚያ ማስጠንቀቂያ በመስጠት በዚህ ጊዜ ውስጥ ካልተከፈለ በጨረታ ወቅት ያስያዘው የውል ማስከበሪያ ገንዘብ ለአስተዳደሩ ገቢ የሚደረግ መሆኑ በፅሑፍ ይገልጽለታል፡፡
4. የግልጽ ጨረታው አሸናፊ ማስጠንቀቂያው ከደረሰው ቀን ጀምሮ በ7 ቀን ጊዜ ውስጥ በልዩነት የሚፈለግበትን ሂሳብ ገቢ ካላደረገ ፤ በሁለተኛነት አሸናፊ የሆነው ተጫራች ያቀረበው ዋጋ ከመነሻ ዋጋው በታች ካልሆነ አሸናፊ ሊሆን ይችላል፡፡ አንደኛው አሸናፊ ተጫራች ያስያዘው የጨረታ ማስከበሪያ ገንዘብ ለአስተዳደሩ ገቢ ይደረጋል፡፡
5. የግልጽ ጨረታው አሸናፊ ቀሪውን ሂሣብ ባለመክፈሉ ጨረታው የተሠረዘ እንደሆነ ጨረታው የመጀመሪያ ከሆነ የመጀመሪያ ግልጽ ጨረታ እንዳልተደረገ፣ ሁለተኛ ግልጽ ጨረታ ከሆነም ሁለተኛው ጨረታ ይሰረዛል፡፡

24. የተሸጠውን ሀብት ለገዥው ስለማስረከብ

1. አስተዳደሩ በግልጽ ጨረታ የተሸጠው ሀብት ዋጋ ሙሉ በሙሉ መከፈሉን ካረጋገጠ ተንቀሳቀሽ ሀብት ከሆነ ለአሸናፊው ወዲያውኑ ያስረክባል፡፡
2. የዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 ድንጋጌ እንደተጠበቀ ሆኖ የሸጠው ሀብት የማይንቀሳቀስ ወይም ልዩ ተንቀሳቃሽ ሀብትና የባለቤትነት ስም ለማዘዋወር ምዝገባ የሚያስፈልገው ከሆነ አስተዳደሩ የሀብት ባለቤትነት መብት በገዥው ስም እንዲዘዋወር አግባብ ላለው የመንግሥት አካል በጽሑፍ ያስታውቃል፡፡
3. አስተዳደሩ በግልጽ ጨረታ የሸጠውን ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለእዳ የሚንቀሳቀስና የማይንቀሳቀስ ሀብት መዝጋቢ አካላት ንብረቶች በገዥው ስም እንዲዛወር የሚሰጠውን ትዕዛዝ ባይፈጽሙ የሚመለከታቸው ኃላፊዎች አግባብ ባለው ህግ መሰረት በህግ ይጠየቃሉ፡፡

25. በግልጽ ጨረታ ያልተሸጠን ሀብት ስለማስረከብ

1. በዚህ መመሪያ አንቀጽ 26 ንዑስ አንቀጽ 1) እንደተመለከተው ሊሸጥ ያልቻለ ሀብት አስተዳደሩ እንዲረከበው ውሳኔ የተሰጠ እንደሆነ፣ ይህንኑ ውሳኔ የሀብቱ ባለቤት በፅሑፍ እንዲያውቀው ይደረጋል፡፡
2. አስተዳደሩ በግምቱ የተረከበውን ሀብት እስከሚሸጠው ድረስ ለአስተዳደሩ የተሻለ ጥቅም በሚያስገኝ መንገድ ሊያከራይ ይችላል፡፡

26. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳን ስለማቀናነስ

1. በግልጽ ጨረታ የተሸጠ ሀብት ወይም አስተዳደሩ የተረከበው ሀብት በተሸጠበት ወይም አስተዳደሩ በተረከበበት ዋጋ ልክ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ከሚፈለግበት ዕዳ እንዲቀነስ ይደረጋል፡፡
2. በግልጽ ጨረታ ከተሸጠው ሀብት የተገኘ ገንዘብ በንዑስ አንቀጽ 1 በተመለከተው መሰረት እንዲቀናነስ ከተደረገ በኋላ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ ላይ የሚፈለግ ቀሪ ዕዳ ካለ፣ አስተዳደሩ ለዕዳው ክፍያ የሚውል ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩን ሌላ ማናቸውም ሀብት በመያዝ መሸጥ ይችላል፡፡
3. በዚህ አንቀፅ ንኡስ አንቀጽ 1 በተመለከተው መሰረት ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ የሚፈለግበት ውዝፍ የጡረታ መዋጮና ሌሎች ወጪዎች ከተቀነሱ በኋላ ተራፊ ገንዘብ ካለው ወዲያውኑ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ከፋዩ መስሪያ ቤት ይመልስለታል፡፡

27. ሀብትን የመያዣና የመሸጫ ወጪዎች

1. ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ባለዕዳውን ሀብት በመያዝ በመሸጥ ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ ክፍያ የማዋል ሥርዓት ወጪዎች የሚባሉት የሚከለተሉት ናቸው፡፡

ሀ) የተሸከርካሪ መጎተቻ ወጪ

ለ) የተያዙ ዕቃዎችን ለማጓጓዝ የወጣ ወጪ

ሐ) የመጋዘን ወጪ ወይም ከሌሎች ውዝፍ የጡረታ መዋጮ ዕዳ ሀብት ጋር ከሆነ ወጪው ተሰልቶ

መ) የቁልፍ መቁረጫና አዲስ ቁልፍ መግዣ

ረ) ለአጫራቾች የአገልግሎት ወይም የስራ ማስኬጃ ክፍያ

ሰ) ዋጋ ማስገመቻ

ሸ) የጥበቃ ወጪ

ቀ) ሌሎች አስፈላጊ የሆኑ ልዩ ልዩ ወጪዎች ሲሆኑ ወጭውም በባለእዳው ይሸፈናል፡፡

                       ክፍል አራት

                    ልዩ ልዩ ድንጋጌ

28. መሸጋገሪያ ድንጋጌ

ይህ መመሪያ ከመውጣቱ በፊት በአስተዳደሩ የተያዙ ወይም የተከበሩ ሀብቶች በዚህ መመሪያ መሰረት ፍጻሜ ያገኛሉ፡፡

29. ሥነ ስርዓት ስለመዘርጋት

አስተዳደሩ ይህን መመሪያ ለማስፈጸም የሚረዳ የአሰራር ሥርዓት እንደ አስፈላጊነቱ ሊዘረጋ ይችላል፡፡

30. የመመሪያው ተፈጻሚነት

ይህ መመሪያ -------------2016 ዓ/ም ጀምሮ የፀና ይሆናል፡፡